Yazan Muammer KARABULUT
Dünya’yı kökten değiştirmeye kararlı olan Bill Gates’in bir de tuvalet merakı olduğunu yeni öğrendim. Gates’e göre, “Tuvalet gerçekten bir asırdan fazla değişmedi.” Ve Gates’in 5 Kasım 2018 tarihli yazısına(1) göre, tuvalet yeniden tasarlanması gerekiyor.
Gates’in boş zamanlarında ne yaptığını veya boş zamanı var mı diye hep merak etmişimdir. O merakını da ilgili yazısında okudum. Gates boş zamanlarında, dünyadaki tuvaletleri görmek için seyahat ettiğini yazıyordu. Konuşmayı sevdiği konular arasında ise sanitasyon(2) yani hijyeni sağlanmış ve tam arıtılmış tuvaletler.
Tabii ki, o kadar emek ve para harcayıp yapılan yemeklerin, doğaya da aynı özende geri dönmesi gerekiyor. Zaten Gates’te aynı titizlikte olduğundan dolayı, “Birkaç yıl önce insan dışkısından yapılmış su bile” içtiğini de söylüyor. Bu arada 5G ve C-19 gibi yatırımları ile tanınan Gates’in, ne içtiğini merak edenlerin, bu merakını da gideriyor.
Dünya nüfusunun yarısından fazlası, güvensiz ve sağlıksız tuvaletler kullandığını söyleyen Gates insanların güvenli tuvaletlere ihtiyacı olduğunu, atıkların su kaynakları ile bulaşması sonucunda da 5 yaşın altında 500 binden fazla çocuğun öldüğünü de tespit etmiş.
YENİ NESİL TUVALET
Böylelikle Melinda&Bill Gates vakıflarının yalnızca aşı değil, tuvalet temizliğine ve sonrasında arıtma gibi işlere de çok para yatırdığını, idealinin b…muzun geleceği için, “Yeni Nesil Tuvalet” üretmek olduğunu da öğrenmiş oldum.
Bu bağlamada tam yazımı tamamlamak üzereydim ki, oltama 6 Ocak 2020 tarihli bir haber takıldı. Haberde Türkiye’nin önde gelen holdinglerinin hepsi bir araya gelerek, “Kalkınma Amaçları Etki Hızlandırıcı Vakfı”(3) kurdukları vardı.
Vakfın ilk faaliyeti ve saha çalışması da, mültecilere yönelik dijital kimlik ve kanalizasyon bağlantısı olmayan, “Yeni Nesil Tuvalet” alanları oluşturmak. İlk icraat da, Bangladeş ve Uganda’da yapılacak. Türkiye programın ikinci fazı için 1 milyon dolar finansman sağladı. Limak holding sayfasında, “Projenin diğer ortakları BM Kalkınma Programı (UNDP), Dünya Gıda Programı (WFP), Bill ve Melinda Gates Vakfı, Katar Kalkınma Fonu, Limak ve Eczacıbaşı” olarak açıklandı.
Yazıma tam son noktayı koymak üzereydim ki, sayın Abdurrahman DİLİPAK’tan bir mesaj aldım. Tesadüf ya mesaj Bill Gates’in tuvalet merakı ile ilgiliydi.
Türkiye’de, Tarım ve Orman Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü(4) ile Bill ve Melinda Gates Vakfı (BMGV) arasında uzun vadeli işbirliği tesis etmek üzere Bill’in uzman ve iştirakleriyle 10-11 Nisan 2019 tarihlerinde Dışişleri Bakanlığı ev sahipliğinde, "sanitasyon", "finansal kapsayıcılık", "beslenme" ve "SDG Etki Hızlandırıcısı" konularına odaklanan oturumlardan müteşekkil bir çalıştay gerçekleştirmişler.
Biraz geç öğrendim ama memleket için hayırlı uğurlu olsun. Bu arada Türkiye’de Bill Gates’in gücünün ne olduğunu daha iyi anladım. Atalarımız ne demiş, tezekten terazinin boktan olurmuş gramı… 5 Mayıs 2020
- https://www.gatesnotes.com/Development/Sanitation-showcase
- Sanitasyon; hijyenik ve sağlıklı koşulların oluşturulması ve korunması çerçevesinde alınan tüm önlemler olarak tanımlanmaktadır
- http://www.limak.com.tr/duyurular/surdurulebilir-kalkinma-amaclari-etki-hizlandirici-vakif-senedi-ve-ikinci-safha-proje-belgesinin-imza-toreni-gerceklestirildi
- https://www.tarimorman.gov.tr/ABDGM/Haber/529/Bill-Ve-Melinda-Gates-Vakfi-Calistayinda-Muhtemel-Is-Birligi-Alanlari-Ele-Alindi