Haber Merkezi Ankara / New York / Lefkoşa / 4 Ekim 2024
BM’nin 79. Genel Kurulu Öncesi, Tatar ile Ertuğruloğlu arasında 3’lü Görüşme Gerginliği!
Kulislerden edindiğimiz bilgilere göre, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in ev sahipliğinde hem Rum kesiminin hem de Türk kesiminin Cumhurbaşkanlarına ABD’de 3’lü görüşme teklifi, İsrail’in de içinde olduğu bir oyun olarak görünüyor. BM Genel Sekreterinin de katılacağı bu üçlü görüşme, taraflar arasında gayrıresmi bir “sosyalleşme” yemeği olarak adlandırıldı.
Zayıf halka olarak görünen Ersin Tatar’ın son dönemlerdeki tutumunu beğenmeyen ve bu görüşmeyi öncesinden doğru bulmayan KKTC Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, 13 Eylül 2024 tarihinde, Tatar’ın yanlış politikalar güdebileceğinden hareketle bu 3’lü görüşmeyi kabul etmiyor ve Türkiye’nin de 4+1 ile masada olmasını isteyen bir açıklama yapıyor. Bunun üzerine KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, 22 Eylül 2024 tarihinde, BM Genel Kurulu’nun 79’uncu açılış gününe gitmeden “3’lü görüşme olmaz” demek zorunda kalıyor!
Tatar, İşgalci yatırımcıların tutuklanması “Adaya Zarar Veriyor.”
Bütün bu gelişmelerden sonra KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, BM’nin 79. Genel Kurulu sırasında Genel Sekreteri Antonio Guterres ile New York’ta bir görüşme yaptı. Görüşme sonrası yaptığı basın açıklamasında KKTC’nin kabul edilmeyen, “eşit şartlarda yaşayan iki toplumlu Kıbrıs” tezlerinden bahsetti. Ve özellikle, “Genel Sekreter Antonio Guterres ile samimi ve verimli bir toplantı gerçekleştirdik” dedi. Yetmezmiş gibi, aslı CHABAD’cı Simon çetesi olan işgalcileri yatırımcı görerek, Rum yönetimi tarafından tutuklanmalarının adaya zarar verdiğini söyleyecek kadar ileri gitti. Resmi olarak 2006’da KKTC’ye gelen işgalci Simon çetesini var edenin 2003 yılında Rum yönetiminde faaliyet gösteren CHABAD olduğunu belirtmesi gerekirken, işletilen gayrıresmi hukuku gösterdi.
Cumhurbaşkanı Christodoulides Dünden Razı!
BM Genel Sekreteri Kıbrıs adasındaki her iki Cumhurbaşkanı ile ayrı ayrı bir araya geldi. Rum yönetimi Cumhurbaşkanı Christodoulides, 22 Eylül'de yaklaşan görüşmelerin, "müzakerelerin yeniden başlaması veya en azından ortak bir görüşme için somut duyurulara" yol açacağını umduğunu ifade etti. Ardından “Güvenlik Konseyi kararları olması koşuluyla yarın bile müzakerelere hazır" olduklarını açıkladı.
Tatar’ın Olmaz Dediği 3’lü Yemeğe, BM Tarih Verdi!
Bu arada Ersin Tatar, 28 Eylül'de Guterres ile görüştükten sonra ekim ortasında planlanan Genel Sekreterin 3’lü “gayrı resmi” akşam yemeği davetini kabul etmiş! Fakat Antonio Guterres ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından açıklamalarda bulunurken bu buluşmadan söz etmedi. Tatar’ın gizlediği veya adını koyarak açık etmediği 3’lü buluşma, BM Genel Sekreter Sözcüsü tarafından 30 Eylül Pazartesi günü yaptığı basın toplantısı ile öğrenildi.
3’lü toplantının gayrıresmi olmadığını BM Sözcüsü Stephane Dujarric, düzenlediği basın toplantısında şöyle açıkladı; Guterres'in gelecek ay her iki tarafı gayrıresmi konuşmaya davet ettiğini belirten Dujarric, “Kıbrıs sorununda ileriye dönük yolun ele alınacağını kaydetti.” Dujarric, "Her iki liderin de daveti kabul ettiğini duyurmaktan mutluluk duyuyoruz" dedi ve Akdeniz adasına ilişkin görüşmelerin büyük ihtimalle New York'ta gerçekleşeceğini sözlerine ekledi.
Ankara Endişeli!
Özellikle Erdoğan’ın İsrail aleyhindeki politikaları sonucu BM’nin, Kıbrıs Türkü’nün ve Türkiye’nin lehine hiçbir adım atmayacağını bilen Ankara ise ABD ile Kıbrıs Cumhuriyeti arasındaki savunma iş birliğini kınadı. Yine Rum gazetelerinden Fileleftheros yaptığı haberde, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Guterres ile görüşmesinde, tarafların toplantısı için açık bir pencere bıraktığını, ancak açık pencerenin, “Türk tarafının egemen, eşitlik ve iki devletli çözüm gibi kabul edilemez şartlar” olduğunu yazdı. Yani pencerenin kapalı olduğu söylendi.
Türkiye 3’lü görüşmenin ortaya çıkışından sonra akşam yemeğinden rahatsız olunca, başından itibaren aynı çizgiden olan KKTC Dışişleri Bakanı Ertuğruloğlu’ndan görüş aldı. O da yemekle ilgili "endişeleri" olduğunu söyledi. Yunan Kıbrıs İdaresi ile önceki deneyimlere atıfta bulunarak, "Çok masum görünebilir, ancak masum olduğuna inanmıyorum" dedi.
Bakan, iki taraf arasında federasyon modeli temelinde yeni bir müzakere süreci algısı yaratmaya çalışan bazı çevrelerin olduğunu, Federasyon modelinin artık tamamen geçerliliğini yitirdiğini, adada iki ayrı devlet ve iki ayrı halkın bulunduğunu söyledi.
Meclis Başkanı Töre de Uyardı!
Meclis başkanı Zorlu Töre de AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, özellikle ABD ve İngiltere'nin Kıbrıs'taki askeri varlıklarını son dönemde artırdıklarını işaret etti. ABD ve İngiltere'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri olmalarına rağmen Gazze'de akan kanı durdurmak yerine İsrail'e siyasi ve askeri yardımda bulunduklarını vurguladı.
Töre, ABD ve İngiltere'nin açıktan İsrail'e siyasi ve askeri yardımlarını eleştirerek, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin (GKRY) de Gazze'ye saldırılarını sürdüren İsrail'e destek verdiğini kaydetti.
Töre’nin bahsettiği asıl sorun, GKRY ve İsrail’in bütün unsurları ile birlikte hareket etmesidir. BM’nin de 3’lü yemek teklifi de bu çerçevede ele alınmalıdır.
Ada üzerinde, KKTC’de 2008 yılından itibaren faaliyet gösteren CHABAD ve tapulu işgalin aparatı olarak gösterilen Simon’un deşifre olmasının üstüne, taşınmaz mülk alımını kısıtlayan ve düzenleyen yasa çıkarılması planların bozulmasına neden olmuştur.
“İşgalci Türkiye”den Ruhban Sosyalleşmesine!
KKTC Cumhurbaşkanının adı sosyalleşme olarak planlanan akşam yemeği akıllara, son zamanlarda Fener Rum Kilisesi’nin Ruhban Okulu’nun yeniden açılacağı söylentilerini getirdi. Bu söylentilerin yanına bir de Atina’da (28 Eylül 2024), Başpapaz Bartholomeos himayelerinde, Yunanistan Cumhurbaşkanı Sakelaropulu ve Kyrillos Sykıs’in katılımları ile Gökçeada ve Bozcaada’da Kayıplar ve Beklentiler, konulu toplantı eklendi. Olacak ya bu toplantı kör göze parmak sokarcasına yemek teklifi ile aynı güne denk getirildi. Bu toplantı da iki ada, Kıbrıs’ın Kuzeyi için iddia ettikleri gibi, “Türkiye’nin işgalinde” olarak gösterildi. Türkiye’de bu gelişmeler, “Yunanistan ile normalleşme” kapsamında değerlendiriliyordu.
BM Türkiye’yi KKTC’den Dışlıyor mu?
Daha önce defalarca 3’lü zirveye “hayır” diyen Ersin Tatar, Türkiye’den aldığı talimat doğrultusunda KKTC’nin egemenlik haklarını bırakacak bir sürece sokulmuş olabilir mi? Yoksa ısrar edilen 3’lü akşam yemeği ile Türkiye’yi dışlama geleneği mi yaratılmak isteniyor? Türkiye arka planda böyle bir “U” dönüşüne karar vermemiş olmalı ki devletin Anadolu Ajansı, KKTC Dışişleri Bakanı Ertuğruloğlu’nun yemekle ilgili "endişeli" olduğuna ilişkin haber yaptı.
Ayrıca Ertuğruloğlu’nun Ankara ile olan ilişkilerinin, Tatar’dan çok daha boyutlu ve güvenli olduğu da biliniyor.
Kıbrıs adasında yürüme mesafesinde yemek yemek varken, Ersin Tatar sosyalleşme kapsamında akşam yemeğine uçakla New York’a gitmek üzere 8.787 km yolculuk yapacak, sonra geri dönecek ve bu buluşma da gayrıresmi olacak. Bugün 3’lü gayrıresmi yemeğin formülünü bulan ve bu konuda ısrar edenlerin başında küreselcilerin koçbaşı olarak kullandığı İsrail’in olduğunu görmek gerekiyor. Bir anlamda 3’lü yemek planı, farenin yuvasının önüne bırakılan peynir kapanıdır.
Neticede sosyalleşme olarak gösterilen 3’lü yemek, Türkiye’nin aleyhine sonun başlangıcı olacak gibi görünen diplomatik bir oyundur.
Kaynaklar
https://kktcb.org/tr/cumhurbaskani-ersin-tatar-new-yorkta-bm-ev-sahipliginde-rum-liderle-12782
https://knews.kathimerini.com.cy/en/news/cyprus-president-heads-to-un-talks-with-guterres-tatar
Yemekbolsun her yere gider. Bunuvadada bilneyen yoktur