Yazan Tan CAN
Hazarlar’ın tüm Kafkas Coğrafyası’nda, bir volkan patlaması gibi saçtığı, bıraktığı izler vardı.
Örneğin Kaspiyan Denizi, Hazar Denizi olarak biliniyordu.
Her iki isim de zaten “Hazar” demekti.*
Çünkü Hazar'ın gerçek ismi Hazar değil Kazar (Khazar) ve Kasar idi!
Arap ve Farsi gezgin ve tarihçilerin dilinde ise bu Hazar olmuştu ve bizim tarihçilerimiz de Fars ve Araplardan çok etkilendiği için Türkiye'de de “Hazar” olarak yazılıp söylenmişti.*
Hazar'ın etkisi ve kültürü, Volga'nın Batısı’ndaki ovalar ve Kırım için de geçerliydi.*
Hazarya'nın dağılışı sonrası, zamanla Kafkas Bölgesi’nde, Hazar ismi yavaş yavaş ortadan kalkarken, unutulmaya, unutturulmaya terk edilirken, Çerkez isminin hakim olmaya başlaması bir rastlantı değildir.*
Hazarya'da bastırılan kanlı isyan sonrası, Kabarlar’ın bir kısmı Hazarya'dan Rostov'a hicret etmek zorunda kalan Kağan ile beraber Volga kıyısına geçerler ve İsveç'den gelen Varengiler ile beraber Rus Devleti’nin temellerini atarlar.*
En az üç Kabar boyu Macarların içine katılarak Balkanlara göçerken, diğer kısmı Kafkasya'ya yayılır ve Kafkas halkları arasında karışırlar.*
Kabar isminin Çerkezler’de Kabardin/Kabardey olarak çıkması ve Kabarlar’ın diğer Çerkez Boyları’na göre asaletlerine çok daha düşkün oluşları tesadüf değildi!*
Coğrafyayı dolaşmış Batılı gezgin tarihçiler de yörede Kabardin yerlilerinin adlandırılışlarının Kabar olduğunu 18’nci yy.'da çıkan eserlerde yazmışlardır.
1836'da basılan Alman Kronikleri’nde, Kabardinler’den Kabar olarak Abazalar’ın komşuları olarak bahsedilir*.
Bu kroniklerde çok önemli bir bilgi de verilir; Kuban Bölgesi’ndeki Kabardinler’in atalarının buraya Kırım'dan göçtükleri!*
Anlıyoruz ki Kabardin veya Kabardey ismi ayan beyan Hazarlar’ın kurucu boylarından olan ve Hazarya'da iç isyana da ismini veren Kabar isminden türemiştir.
Eski Bizans ve Arap Coğrafyacıları’nın kitaplarında Çerkez adına rastlayamayışımızın sebebi işte budur!
İngiliz Kraliyet Cemiyeti üyesi ve British Museum Mütevelli Heyeti’nden bir coğrafyacı ve tarihçinin de değindiği gibi "Çerkesler’i başka bir isim altında aramalı idik !".*
Ve o isim Kabar'dı!
Çerkezlerin en asil boyu Kabadin/Kabardey'lerdir.
Bunlar Çerkez Tarihi boyunca tüm Çerkez Boyları’nın efendisi olmuşlardır.
Adige dediklerimizin %70'i Kabardin'dir!
Evet tüm soruların cevabı, Hazar'ın iç savaşı olan Kabar isyanında gizlidir.
Bugüne kadar Hazar konusunda kitap yazanlar Golden'e dayanarak bu isyanın hiç önemli bir isyan olmadığını yazdılar, söylediler!
Golden bunu bilinçli yapıyordu.
Kabar isyanı ve neticesi tüm Kafkas Coğrafyası’nı ve hatta Rus Devleti’nin ortaya çıkışını, hatta Viking Çağı'nı ve bu süreç sonrası Batı Avrupa'nın yeniden şekillenmesine yol açmıştı!*
Herkesin anlayabileceği bir dille söylemek gerekirse, Kabar isyanı tüm bu hadiselerin çözümlenmesinde, elinize verilen bir çorap söküğü oluyordu.
Yapmanız gereken tek şey vardı:
Bu çorap söküğünü kendinize doğru çekmek!
Çektikçe elinizde yumak yumak çoğalan çorap söküğü, karşı tarafı çıplak bırakıyordu!
İşte bu yüzden Hazar Tarihi’ni kontrolde tutmanın birinci kaidesi Kabar isyanını önemsizleştirmekti!
Netekim de yıllar boyu hep öyle oldu!
Kabar İsyanı, Hazar kitabı yazdığını sananların sayfalarında birkaç satırla ve hatta "çok önemsizdi" ifadeleri ile geçiştirildi!
Kabar sözcüğü bu yüzden lûgatlerimize "isyan, yanık, yara, kabarmış yara." olarak geçti!
Kabarmak -kaynamak, taşmak olarak geçti!
Kavurmak da Kabarmak ile aynı köktendir!
Tüm bunlar önemsiz diye atfedilen bir isyanın hayatımızın her alanına saçtıklarıdır.
Bu önemsiz dedikleri isyan yaklaşık on (10) Yıl sürmüştür!
Konudan dem vuranların konuya hakimiyeti bu kadar işte!
Kabar ve türevleri ile nice toponim vardır ayrıca!
Günümüzde bazı ayrılıkçı Çerkez hareketi içinde bulunanlardan, ayrılıkçı kürtçülük hareketine destek olan bazı çerkezleri düşündüğümde ve bunların atalarının, elit kısmının Hazar Kökenli olduğu gerçeği ile yüzleşildiğinde acı bir tebessümdür mimiklerime takılan!
Hazar tarihi midye gibidir.
Midye denizin dibinde yaşar ve koruyucu bir kabuğu vardır.
O midyeye ancak denizin dibine indiğinizde ve kabuğundan sıyırdığınızda ulaşırsınız!
Hazar tarihide böyledir işte!
Diplerde, derinliklerde arayacaksınız gizemini!
Yani hak edeceksiniz onun hakkında konuşmayı ve yazmayı!
İşte bu yüzden Hazar Tarihi’nin yazma zahmeti 5,5 ay değil, 7,5 hatta 8 Senede oluyor!
Ve bu bir kitapla da sınırlı kalmıyor!
(Hazarya'da Çiçekler Kızıl Açar kitabında Hazar'a dair pek çok konuda olduğu gibi Çerkez ve Kabar konusunada hak ettiği değeri verdik.)
_______________
* Tüm kaynaklar, “Hazarya'da Çiçekler Kızıl Açar” kitabımda ..
Av.. Fethi Özdemir 4 Ay Önce
Sevgili hocam, yanlış okumadıysam, çerkezlerib "HAZAR TÜRK'"lerinden olduklarını belirtmişsiniz? Ancak; genetik olarak incelendiğinde çerkezlerin dahil oldukları Haplo grup, "TÜRK" lerin değil, ermeni, kürt ve farisi'lerin haplo grubuna dahil olduğunu genetik bilimciler belirtmişlerdir. Diğer tarafta, Irki özellikleri bakımından da "TÜRK"lere benzer bir özelliklerini görmek mümkün değildir... Saygılarmla
Nart Çetaw 4 Ay Önce
Yine yeniden zorlama bir tarihlendirme ve etnisite bağlantısı. Adige soylarindan biri olan Kabardeylerin Kabar sözcüğünden değil prens Kabard a bağlı olanlar anlamına geldiğini Adige dilini etnonimi kendini göstermektedir. Kaldı ki Adige dili ile Turk dili birbirinde farklıdır ve Adige Dili , Türk diline göre zordur. Hiçbir halk kendi dilini daha zoru ile değiştirmez. Kabardeylerin asalet takıntısi bütün ortacağ boyunca merkezi bir yönetime sahip olmaları ve çevresindeki pek çok halktan vergi toplayacak politik, askeri ve ekonomik güce sahip olmalarindan kaynaklanır. Lütfen Kafkasya ile ilgili bir şey yazıp çizmeden evvel birkaç bilene danışın.
Hasan Topatan 4 Ay Önce
Yok öyle bir genetik araştırma. Çerkesler'in genetiği Kafkas. Türkler'le aynı. Ermeniler'in genetikleri Hindistan, Kürtler'in de Tacikistan halklarından. Avukat yanlış bilgi vermemeli.
Çetin 4 Ay Önce
Kabar etimolojisinin Kimmer ile de bağlantılı olabileceğini düşünüyorum. Tıpkı Suvar(Sabar/Sibir) adının Sümer ile bağlantılı olduğu gibi. Hazar adının asıl okunuşunun Kasar/Kazar olduğu zaten eski yazıtlardan kanıtlı. Bunların da Hakas ve Kazaklarla bağlantılı olduğunu düşünüyorum. Avar adında da aynı durum (Uar/Ogur) söz konusu. Bir örnekte Hunlar(Hungar) ile Kangar/Kanglı adlı boyun aynı kavim olması gibi. Bugün Kafkasya'da rastlanan eski Türk boy adlarının benzer ve aynı adlı halkların olması bu bölgede hükmetmiş hanedanların zamanla Kafkas halklarına adlarını vermiş ve içlerinde erimiş olması. Tıpkı Bulgarların üç kola ayrılan kısmından Tuna Bulgarlarının(diğerleri İtil ve Kuban) önce Hristiyan sonra da slavlaşması gibi. Bugün Tataristan'daki Türk halkının asıl kökeni ne Tatar ne de Kıpçaktır, Büyük Bulgar Devletinin devamıdırlar. Rus kavminin temelleri de İskandinav/germen kökenli rusların doğuya göç ederek Slav ve Kıpçakların ile kaynaşması ile oluştu. Oğuz Kağan Destanında anlatılan batı fetihlerinde yararlılıklar gösteren Kıpçak adlı beye Doğu Avrupanın taksim edilmesi konusu. Bugünkü Kafkas ve Balkan toplulukların da ki Türk izi yadsınamaz. Bir çoğu da müslümanlaştığı için kaynaşma daha etkin olmuştur. Kiminde yerel kimlikler baskındır az kısmında da Türk kimliği baskın olmuştur.
Arsan bey 3 Ay Önce
Çerkes kelimesini kabul etmiyoruz, Rusça'da "DAĞLI" anlamına gelir. Biz kendimize "ADİGE" deriz. Adigelerin en asil en asil boyu Abhaz/Abzeg/ lerdir. BUNU HERKES BİLİR. BUNU SÖYLEYEN BİR KABERDEY'DİR. Çünkü sürgün zamanında Abhazlar savaşarak Terk ettiler topraklarını, Kaberdey'ler malını mülkünü önüne katarak çıktı Kafkasyadan dedi. Sonra da Abhaz'lara Abzeg'lere hayranım dedi. Ben küçüktüm Abhaz ya Abzeg ikisinden biri onu da siz bulun. Adige wuy wuy !!! : )
Arsan bey 3 Ay Önce
Adigeler Kıpçak boyundan Türk boyune bağlıdır. Aslın Nuh peygamberin Sarı İshak evladından Tüm dünya Türk ve Sirius LUDUR. UYANIN. Bizim ana vatanımız orası.